Rhynchocalamus satunini (Atkılı Toprak Yılanı)

Rhynchocalamus satunini (Atkılı Toprak Yılanı)

Rhynocalamus satunini

(Atkılı Toprak Yılanı)

Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Reptilia (Sürüngenler)
Takım: Squamata (Pullular)
Alt Takım: Serpentes (Yılanlar)
Familya: Colubridae (Kırbaç Yılanları)
Cins: Rhynchocalamus
Tür: satunini
TÜRKİYE KAYDI: VAR

     Rhynchocalamus satunini (Atkılı Toprak Yılanı) olarak bilinen bu tür "Colubridae" (Kırbaç Yılanları) familyasına dahil "ZEHİRSİZ" türlerden biridir. Bu tür Contia satunini, Oligodon melanocephalus septentrionalis, Oligodon melanocephalus satunini, Rhynchocalamus melanocephalus satunini sinonim tanımlarıyla da karşımıza çıkar.
     Bu tür ülkemizde Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimizde uygun biyotop bulduğu bölgelere yayılmıştır. (Türle ilgili en fazla kayıt Mardin ve çevresinden elde edilmiştir.). Bu türün vücut boyu ortalama 40 cm aralığında olup çok istisnai olarak birkaç cm daha büyüklerine de rastlanabilir. Çok nadir rastlanabilen türlerden birisidir. Göz bebekleri yuvarlak olan bu türün vücudunu kaplayan pullar karinasız (çıkıntısız) yapıdadır. Sırt tarafı sarımsı, kırmızımsı veya turuncumsu kahverengi tonlarda olup lekesizdir. Baş üstünde birbirinden ayrı iki ayrı siyah leke bulunur. Bu lekelerin önde olanı gözleri baş üstünden birbirine bağlar şekilde frontal plaklar üzerinde (Baş üstü gözler arası, ön plaklar) , diğer leke ise hemen arkada parietal plaklar üzerinde (frontal plakların hemen arkasında) enine siyah çizgi şeklinde bulunur. Bu baş üstü iki siyah lekenin hemen arkasında da baş üstü lekelerden bağımsız olarak siyah boyun bandı bulunur. Bundan dolayı türe “Atkılı” yakıştırması yapılmıştır. Bu siyah boyun bandı boyun altına kadar inmeyip boyun yanlarında sonlanır. Eirenis cinsine benzeyen bu tür rostral (burun ucu, üst dudak) plağın çok büyük oluşu ile Eirenis türlerinden rahatlıkla ayırt edilebilir. Ventral kısım (karın altı bölgesi) sarımsı beyaz renk tonlarında olup lekesizdir.
      Bu tür habitat olarak genellikle az bitkili taşlık bölgeler, kayalıklar, vadi yamaçları, taşlık yamaçlar, açık yamaçlar, kurak bölgeler, stepler gibi biyotopları tercih eder. Taş altlarında gizlenir. Aktivasyon zamanı Mart ayından itibaren Ekim ayına kadarki dönemdir. Bu tür ortalama 1200 metre rakıma kadar görülebilmektedir. Beslenme alışkanlığı genelde avlayabildiği küçük böcek, örümcek türleri, solucan ve benzeri canlılar üzerinde yoğunlaşır.
     Uysal karakterli bu türün ısırdığı neredeyse hiç görülmemiş olup, sürekli nazik hareketler sergiler. Aşırı şekilde sıkıştırılmadığı veya kendini ciddi tehdit/tehlike altında hissetmediği sürece ısırmaz. Zehirsiz bir tür olduğu için insan hayatı açısında tehlikeli değildir.

Küresel Yayılım: Türkiye, Azerbaycan, Irak, İran, Ermenistan bölgelerinden tür kaydı bulunmaktadır.