Pusula Kullanımı ve Yön Bulma

Pusula Kullanımı

Örnek Pusula Modelleri

Pusula Kullanımı ve Yön Bulma

     Pusula ile yön bulmayı dört basamakta açıklamak doğru olacaktır. Bu basamaklar; pusulada açı ayarlamak, harita üzerinde pusula açısı ayarlamak, kerteriz almak (arazi şarlarında açı ölçme ve sıralı hedefler belirleyerek, sırası ile ilerleme hattı yer belirleme sabit hedeflerini işaretleme), kerteriz takibi şeklindedir. Bir noktadan başka bir noktaya giderken yön belirlemede kullandığımız açıya kerteriz deriz. Bu noktada coğrafi kuzey referans alınır. Yani kerteriz, manyetik kuzey ile hedef noktamız arasındaki açıdır.
     Pusulada Açı Ayarlamak; hedef noktanızın açısını pusulada ayarlamak için bu değeri (kerteriz açısı) döner bilezik(derece ayarlı çerçeve) üzerinde referans çizgisi ile kesiştirmelisiniz. Örnek olarak, 62 derece üzerinden işlem yapacaksanız, döner bilezik üzerindeki 62 değerini referans çizgisi ile kesiştirirsiniz. Bu açıyı sizin bulmanız gerektiği durumda da haritanızdan veya arazideki sabit bir noktadan yardım alıp hesaplayabilirsiniz.
      Harita Üzerinde Pusula Açısını Ayarlamak; hedef noktanıza hangi açı ile gideceğinizi hesaplamak için, haritanız üzerinde başlangıç ve varış noktalarını belirleyip, ikisi arasında çizgi çekin. Bu çizgiyi pusulanızın yan hattına oturacak şekilde pusulanızı harita üzerine koyun. Kerteriz açısını bulmak için döner bilezik üzerindeki “N” (kuzey) harfini veya kuzeyi ifade eden ok işaretini haritanın kuzeyine döndürün ve kesiştirin. Bu hat aynı zamanda haritanın kuzey-güney hattıdır ve ok kuzeyi gösteriyor durumdadır. Bileziğin kenarındaki referans çizgisi ile çakışan değer pusula açısıdır.
      Kerteriz Almak (Arazide Açı Ölçmek); rotanızda ilerlerken sürekli düz, engebesiz ve rahat geçişler yaparak ilerleyemezsiniz. Bu doğrultuda hedef noktanıza ilerlerken sık ormanlık, vadi tabanı, kuru derin akarsu yatakları vb. faktörler ile karşı karşıya gelirsiniz. Bu durumlarda açık arazide hedef noktanızı gördüğünüz gibi görüşe sahip olamazsınız. Örnek olarak hedef noktanız bir tepenin zirve noktasında ve siz bu rotada ilerlerken sık bir ormandan geçmek zorunda kaldınız farz edelim. Bu durumda ormanın içinde tekrarlı yön tayini ve sürekli yön kontrolü yapıp zaman kaybedeceğinize bu tepe noktasının kerterizini alırsanız herhangi bir sapma yaşamadan rotanızı takip edebilirsiniz. Kerteriz almak için pusulayı, gidilen yön oku zirveyi gösterecek şekilde elinizde tutmanız gerekir. Daha hassas ölçüm yapmak için pusulayı göz seviyenizde ve yere tam paralel tutabilirsiniz. Hatta askeri pusula kullanıyorsanız hedef gezini bile kullanabilirsiniz. Döner bileziği çevirerek manyetik kuzey ibresi ile kuzeyi gösteren "N" işaretini ve kırmızı oku çakıştırın. Çakışma noktasında kapsül içindeki çizgiler ile iğne paralel olacaktır. Böylece manyetik kuzey ile hedef arasındaki açıyı, kerteriz açısını bulmuş oldunuz.
       Kerteriz Takibi; örneğin bulunduğunuz noktadan 45 derece ile ortalama yarım saat yürüyerek hedefinize varmak istiyorsanız, pusulanızın döner bileziğindeki 45 değerini referans çizgisi ile çakıştırdıktan sonra pusula önünüzde (yere tam paralel ve elinizde) iken vücudunuz ile dönerek manyetik iğne (Kuzey-Güney İbresi) kuzey ucu ile döner bilezikteki kuzey (N) işaretini çakıştırmalısınız. (Pusulanız Silva ise bu kuzeyi gösteren bölümlerin tümü kırmızı renktedir.). Bu pozisyonda pusulanızın yön oku (yolculuk yön oku) varmak istediğiniz hedefi gösterir.Bu yöntemleri doğada sık sık uygularsanız, pusula kullanımında ciddi anlamda hız kazanır ve pratikleşirsiniz. Alınmış kerterizi izlemek teorik olarak basit gibi görünse de kerteriz takibi yaparken ve rotanızı izlerken ara kerterizler belirleyin. Örneğin, kerteriz açısında ilerlerken hedefiniz yönünde ve rota açınızla aynı düzlemde belirgin bir ağaç gördünüz ise bu ağacı ara kerteriz olarak kullanın ki, ona varmadan dere yatağı vb. yerlere iniş çıkış yapma olasılığınız vardır. Görüşünüz dere yatağında kayıpken, çıktığınızda yeni bir yön tayini yapacağınıza ara kerteriz (belirlediğiniz ağaç) yardımı ile rotanızı tekrar oturtabilirsiniz. Rotanızda ilerlerken ara sıra pusula yardımı ile gidiş açınızın doğruluğunu kontrol edin. Pusula kullanımında pratikleşmenin tek yolu doğada her fırsatta pratik yapmaktır.
      Rotanızın doğruluğundan ne kadar emin olursanız olun, “İtimat kontrole mani değildir.” sözünden yola çıkarak, sık pusula kullanımı ile hem pusula pratiği yapmış olursunuz, hem de rotanızı garanti altında tutarsınız.