Letheobia episcopus (Basık Burunlu Kör Yılan)

Letheobia episcopus (Basık Burunlu Kör Yılan)

Letheobia episcopus

(Basık Burunlu Kör Yılan)

Şube:  Chordata (Kordalılar)
Sınıf:   Reptilia (Sürüngenler)
Takım:  Squamata (Pullular)
Alt Takım:  Serpentes (Yılanlar)
Familya:  Typhlopidae (Kör Yılanlar)
Cins:  Letheobia
Tür:  episcopus
TÜRKİYE KAYDI:  VAR

     Letheobia episcopus (Basık Burunlu Kör Yılan) olarak bilinen bu tür "Typhlopidae" (Kör Yılanlar) familyasına dahil "ZEHİRSİZ" türlerden biridir. Bu tür Rhinotyphlops episcopus sinonim tanımıyla da karşımıza çıkar.
     Bu tür ülkemizde Akdeniz iklimi etkisi altında yayılış gösterir. Ülkemizde ilk tanımlandığı yer Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesinin dışında Şanlıurfa Kebirli yolu üzerindeki Çalışkanlar köyüne yaklaşık 1 km mesafedeki köyün güneyindeki bir bölgeden de kayıt oluşturulmuştur. Günümüze kadar sadece iki lokaliteden kayıt oluşturulmuş bu türün Güneydoğu Anadolu bölgemizde uygun biyotop bulduğu genişçe bir alanda yayılış gösterdiği düşünülmektedir. Bu türün vücut boyu ortalama 30-35 cm aralığında olup çok istisnai olarak birkaç cm daha büyüklerine de rastlanabilir. Gözleri baş plakları altında siyah nokta olarak körelmiş olan bu türün olan bu türün vücudu kiremit dizisi gibi üst üste binen pullarla örtülüdür. Xerotyphlops vermicularis (Kör Yılan) türüne çok benzese de özellikle baş bölgesinde ön uçta rostral (burun ucu, üst dudak) plak dorsoventral (yukarıdan aşağıya) basık olup, ön uca doğru keskin bir kenar meydana getirir. Bu özelliği ile iki tür birbirinden rahatlıkla ayrılabilmektedir. Kuyruk bitiminde bir diken bulunmaz. Ayrıca bu türün vücudunu kaplayan pulların ortalama vücut ortasından itibaren kuyruk bitimine kadar olan kısımdakilerinde koyu kahverengi tonlarında nokta şeklinde lekeler bulunur. Bu lekeler vücudun kuyruk tarafına doğru daha da sıklaşır. Sırt tarafı sarımsı kahverengi, krem veya pembemsi tonlarda olup lekesizdir. Ventral kısım (karın altı bölgesi) sarımsı/krem veya pembe renk tonlarındadır. Bu tür solucan görünümünde bir yılan türüdür.
     Bu tür habitat olarak genellikle az bitkili araziler, taşlıklar gibi biyotopları tercih eder. Taş altlarında ve nemli toprakların içinde yaşar. Türün yayılış sahası karstik (Aşınıma karşı dirençsiz, kolay eriyebilen kayalardan oluşan arazi yapısı) özellikte olup, set halindeki toprak yapıları asıl yaşam alanını ortaya koyar. Aktivasyon zamanı Mart ayından itibaren Ekim ayına kadarki dönemdir. Bu tür ortalama 500-650 metre rakıma kadar görülebilmektedir. Beslenme alışkanlığı genelde avlayabildiği küçük böcek, termitler, karıncalar benzeri canlılar üzerinde yoğunlaşır. Tür ovipar (yumurtayla çoğalan) olup, biyolojisi hakkında çok yeterli bilgi bulunmamaktadır.
      Boyutları ve ağız yapısı gereği insanı ısırması gibi bir durum söz konusu değildir. Zehirsiz bir tür olduğu için insan hayatı açısında tehlikeli değildir.

Küresel Yayılım: Türkiye'nin Fırat nehri vadisinin üst yamaçlarında Halfeti ilçesine birkaç kilometre mesafedeki lokaliteden bilinmekle birlikte, Türkiye'deki kayıtlar dışında dünyanın başka herhangi bir bölgesinde tür kaydı henüz bulunmamaktadır.