Survival; genel olarak “Hayatı İdame Disiplini” dir. Herhangi bir olumsuzluk ve imkansızlık durumunda eldeki tüm imkanları kullanarak, gerekirse bu imkanlar üzerinden alternatif imkanlar yaratarak içinde bulunduğumuz durumu kendi menfaatimize çevirerek hayatta kalma durumu “Survival (Hayatı İdame Disiplini)” olarak ele alınan bir branştır. Bu branş hayatta kalma becerileri ve hayatta kalma metodlarının tümünü kapsayan disiplindir.
Survival, İngilizce kökenli “Survive” fiilinden türemiştir. İngilizce’de “Survive” fiilinin Türkçe karşılığı “Hayatta Kalmak, Sağ kalmak, Sağ Çıkmak, Sağ Kurtulmak” gibi anlamlara gelmektedir. Survival branşını yeterli yetkinlikte uygulayabilen, yeterli bilgi ve fiili tecrübeye sahip kişilere ise “Survivor” veya “Survivor Man, Survive Man” (Hayatı İdameci, Hayatı İdame Kurtuluşçusu) denilmektedir. Survival disiplininin ince çizgisi her türlü şart altında hayatta kalma olgusudur. Bu branş dahilinde, hayatta kalma yolunda elinizdeki her türlü imkanı değerlendirmek durumunda ve eldeki imkanlarla alternatif metodlar kullanarak içinde bulunduğunuz sıkıntılı durumu menfaatiniz doğrultusunda lehinize çevirmelisiniz şartı branşın birincil ilkesidir.
Survival (Hayatı İdame Disiplini) branşı ile Bushcraft (Doğada Hayatı İdame Disiplini) branşı arasındaki farkları bilmek ve birbirine karıştırmamak gerekmektedir.
Bu bağlamda;
Survival, her türlü olumsuzluk ve imkansızlık durumunda “her türlü alternatifi” (teknoloji ve teknoloji ürünleri, modern yaşam imkanları da dahil) değerlendirerek hayatta kalma ve içinde bulunduğumuz olumsuz durumdan bir an önce kurtulma durumu iken,
Bushcraft ise, kendi kararımız ve doğada yaşama isteğimiz ya da herhangi bir olumsuzluk, imkânsızlık durumu karşısında “sürekli/süreli” doğada yaşama ve yaşamımızı sürdürme amacıyla, doğadaki doğal materyaller ve olanaklardan faydalanarak, gerekirse bu imkânlar üzerinden alternatif imkânlar yaratarak, tamamen ilkel/doğal teknikler ve uygulamalarla, kendimize becerilerimiz orantısında doğada konfor sağlayarak "doğada hayatta kalma” durumu ve hayatta kalma becerileri ile hayatta kalma metodlarının tümünü kapsayan teknik ve beceriler bütünü olup, doğada hayatı idame disiplindir. “Bushcraft” teriminin basit karşılığı “Doğada Yaşam Becerisi” veya “Doğada Hayatı İdame Disiplini” olarak dilimize çevrilmektedir.
Bu açıklamalar doğrultusunda “Survival” ve “Bushcraft” branşları arasındaki fark da açıkça görülebilmektedir. Survival branşında içinde bulunulan negatif durumda zorunlu hayatta kalma durumu ve bu durumdan bir an önce kurtulma güdüsü söz konusu iken, Bushcraft branşında kurtulma güdüsünden ziyade “doğada yaşam sürme” güdüsü ön plandadır. Aynı zamanda Survival branşında “teknoloji ve teknoloji nimetleri” de dahil olmak üzere eldeki tüm imkanlar değerlendirilirken, Bushcraft branşında olabildiğince “doğadaki doğal materyaller ve olanaklar” değerlendirilerek, “tamamen ilkel/doğal teknikler ve uygulamalarla” yaşam sürme yolunda ilerlenir.
Basit bir örnek ile açıklayacak olursak;
Çok klasik örneklemelerden birisi olarak, uçak kazası sonucu en yakın yerleşkeye oradaki arazi şartlarında yürüyerek 20 günde gidilebilecek mesafede bir Amazon ormanına düştünüz ve uçaktan canlı çıktınız. Bu durumda birincil durum “Hayatta Kalma” olgusunu ön planda tutarak, ikincil planda da “en yakın yerleşkeye ulaşarak” bölge halkından yardım sağlamak olmalıdır. Bu doğrultuda basitçe genelleme yaparak planlı ilerleyişi kısaca değerlendirecek olursak, ilk olarak eldeki imkanları değerlendirip uçak enkazını ve yakın çevreyi dikkatlice araştırarak kendimiz ve en yakın yerleşkeye ulaşma yolundaki ilerleyişimizde kullanabileceğimiz gıda kaynakları, ekipmanlar gibi alternatifleri tespit etmeliyiz. Ardından olduğumuz noktada o geceyi bekleyip ertesi gün mü ilerleyeceğiz, yoksa hemen mi yola koyulacağız konusunu çevresel şartları değerlendirerek belirledikten sonra, en yakın yerleşke ile ilgili en sağlıklı tespiti yapma yolunda şartları zorlarız. (Uçağın çalışıyor durumda olabilecek GPS vb. amaca uygun olarak kullanılabilecek herhangi bir ekipmanını incelemek gibi.). Diyelim ki, en yakın yerleşkeyi tespit ettik ve arazi şartlarında yürüyüşle 20 gün mesafede bir yer bulduk. Burada hemen planlama yaparak, bu ilerleyiş süresince bize lazım olacak her türlü ekipman, gıda vb. malzemeyi enkazdan ve yakın çevreden yaptığımız incelemeler ile bir yerde toplayıp, bu malzemelerin arasından en hayati olanları bize gereksiz yük olmayacak şekilde hepsini bir arada taşıyabileceğimiz hale getiririz. Bu gıdalar ve ekipmanlar arasında sadece doğadan elde ettiğimiz alternatif kaynaklar değil, uçak enkazından bulduğumuz hazır gıdalar,modern yaşam imkanları, teknolojik ekipmanlar da(mesela taşınabilir GPS, Telsiz, Telefon, Hastalanma durumuna karşı çeşitli ecza ilaçları, korunma amaçlı uçaktan bulunan bir tabanca vb.) bizim için yardımcı ekipmanlar olacaklardır. Ki, bu noktada ortaya çıkan durum hayatımızı olabildiğince minimum düzeyde riske ederek, eldeki her türlü imkanla en yakın yerleşkeye bir an önce ulaşarak içinde bulunduğumuz durumdan kurtulmak olacaktır. Dikkat etmeliyiz ki, bu senaryodaki görüntü bir zorunlu hayatta kalma durumu ve en yakın yerleşkeye ulaşarak içinde bulunulan olumsuz durumdan kurtulma güdüsüdür. Yani bu senaryo dahilindeki ilerleyişte “Survival” (Hayatı İdame Disiplini) devreye girmiş, eldeki imkanlarla hayatta kalarak bir an önce en yakın yerleşkeye ulaşarak kendimizi olumsuz durumdan kurtarma güdüsü baş göstermiştir. Burada en dikkat çeken nokta “zorunluluk” halidir. Şimdi bu senaryoyu geriye dönük inceleyecek olursak, kendi irademiz dışında gelişen bir uçak kazasından dolayı olumsuz bir durum yaşayıp, hayati riskin de bulunduğu bir ortama istemeden düştük. Bu doğrultuda hayatımızı minimumda riske ederek (mümkünse hiç etmeyerek), hayatta kalarak eldeki her türlü imkanı kullanarak, dağarcığımızdaki tüm hayatta kalma becerilerini sergileyip, pratik zeka ve metodlarla gerekirse eldeki imkanların birkaçından alternatif imkanlar yaratarak en yakın yerleşkeye “belli aralıklarla konakla ve yola açık bilinçle güvenli şekilde devam et” sistemiyle ilerleyerek sağ salim şekilde ulaşma gerekliliği kendini gösterdi. Bu bir “zorunluluk” halidir ki, bu örnek ve benzeri durumlarda “Survival” branşı devreye girer. Sadece doğadan elde edilecek imkanlar ve ilkel metodlar ile değil, her türlü imkanı kullanarak (uçağın GPS sistemi, bagajlardan bulunacak hazır yiyecek/içecek, fabrikasyon üretim ekipmanlar vs.) hayatta kalma durumu ile “Survival” bir durum içine girmiş olursunuz.
Yukarıda anlattığımız örnekte de açıkça görüldüğü gibi Survival branşında irademiz dışında gelişen olumsuz bir durumdan kurtulma güdüsü söz konusu iken, Bushcraft branşında olumsuz bir durumdan kurtulmadan ziyade, doğada yaşama isteğimiz ya da herhangi bir olumsuzluk, imkânsızlık durumu karşısında “sürekli/süreli” doğada yaşama ve yaşamımızı sürdürme amacıyla, doğadaki doğal materyaller ve olanaklardan faydalanarak, gerekirse bu imkânlar üzerinden alternatif imkânlar yaratarak, tamamen ilkel/doğal teknikler ve uygulamalarla, kendimize becerilerimiz orantısında doğada konfor sağlayarak "doğada hayatta kalma” durumu ve hayatta kalma becerileri ile hayatta kalma metodlarının tümünü kapsayan teknik ve beceriler eşliğinde “Doğada Yaşam Sürme” olgusu asıl amaçtır. Yani, tek başınıza veya arkadaşlarınızla birlikte “Haydi bu hafta sonu bushcraft yapalım.” diyerek bir arazi kampı yapıp, kendi isteğiniz doğrultusunda, tecrübeniz orantısında belirleyeceğiniz imkanlar çerçevesinde tamamen doğadan elde edeceğiniz imkanlarla beslenerek, ekipman yaparak yaşamınızı sürdürüp süreli bushcraft kamp yapabilirsiniz.(Ayrıca, bushcraft branşı bir yaşam şekli olduğu için, kendi kararınızla hayatınızı tamamen bushcraft temelde doğada da devam ettirebilirsiniz.) Fakat, “Haydi bu hafta sonu bir survival yapalım.” diyemezsiniz ki, yukarıda belirttiğimiz üzere, “Survival” kendi irademiz dışında gelişen olumsuz durumlardan kurtulma yolunda eldeki tüm imkanları (teknoloji ve modern yaşam imkanları da dahil) kullanarak “Hayatı İdame Disiplini” branşıdır. Survival branşı üzerine, günümüzde çeşitli TV kanallarında da “senaryolar” yazılarak, “kurgular” çerçevesinde kişilerin becerilerini deneyip sergiledikleri şov programları bulunmaktadır. Dikkat edilmelidir ki, daha önceden düşünülerek hazırlanmış senaryolar üzerine seçilmiş arazilerde yahut ortamlarda, senaryo dahilinde olan durumlar vurgulanmak üzere programlar hazırlanmaktadır. (Bu tarz programların başlangıcı ve sonunda “Uzmanlar ve Bilirkişiler kontrolünde sunum yapıldığı ve gerekli yetkinliğe sahip olmayan kişiler tarafından denenmemesi gerektiği” uyarısı mutlaka yayınlanmaktadır.). Bu tarz TV şovları haricinde “Survival” süreç yaşamak için “iradeniz dışında gerçekleşecek bir veya birkaç olumsuz durum” doğrultusunda “kurtulma” ihtiyacı hissedeceğiniz bir durum içine düşmeniz gerekmektedir. Bu noktada Survival ve Bushcraft branşları özellikle bizim ülkemizde çok karıştırılmaktadır. Kendi isteğinizle doğada doğal imkanlar, doğadan elde ettiğiniz doğal materyaller ile birlikte ilkel metodlar kullanarak “doğada yaşam sürme” süreci “BUSHCRAFT” olup, “Survival” branşı ile karıştırılmamalıdır. Aradaki fark, Bushcraft branşında kendi isteğinizle doğada, doğal imkanlar çerçevesinde, ilkel metodlarla süreli veya süresiz yaşam sürmek durumu varken, Survival branşında bir an önce “içinde bulunulan olumsuz durumdan kurtulma” durumu vardır. Ayrıca Bushcraft branşında doğadan direkt elde edebileceğimiz materyallerden faydalanarak, ilkel metodlarla yaşam sürme olgusu varken, Survival branşında eldeki tüm olanaklar kullanılabilmektedir. Yani Survival branşında “hayatta kalma ve içinde bulunulan olumsuz durumdan kurtuluş” yolunda her türlü modern yaşam ürünleri, teknoloji ve teknoloji ürünleri gibi alternatiflerden de yararlanabilmektesiniz.
Yaptığımız basit örneklemeler ile hem Survival (Hayatı İdame Disiplini) branşını ince nüansları ile açıklamış olup, hem de bu branş ile Bushcraft (Doğada Hayatı İdame Disiplini) branşı arasındaki farkları vurgulamış olduğumuz için bu branşlara meraklı olup, branşlara ilgi göstermeye yeni başlayan insanlar tarafından birbiriyle çok fazla karıştırılan bu branşların artık karıştırılmayacağını umuyorum.
Barış ARISOY