Bushcraft bıçağı genel anlamda "Doğada Hayatı İdame" durumu üzerine düşünülerek, bir insanın doğada hayatını her türlü fiziki şart ve iklimde sürdürebilmesi yolunda kullanabileceği tüm özelliklere sahip, uygun anatomide ve materyallerden yapılmış olmalıdır. Bushcraft bıçakların anatomisi ve tüm özellikleri doğada arazi şartlarında çok kaba, fiziki dirayet gerektirecek dayanıklılıkta olmasının yanında, aynı zamanda çok hassas işlere de hizmet edecek anatomiye sahip olmalıdır. Yani, bir bushcraft bıçak batoning (kama yarma tekniği) tekniği ile kütük yarma gibi dirayet gerektiren bir işi yapabilirken, deri yüzme gibi hassas işleri dahi yapabilmenize olanak sağlayacak özellikleri bir arada taşıyor olması gerekmektedir. Doğada kullanıma uygun olmayan veya gerekli yeterliliklere uygun oranlarda sahip olmayan bir bıçak doğada sizi hiç ummadığınız bir anda yüz üstü bırakabilir. Nasıl ki, benzinli motora dizel yakıt kullanamazsanız (kullandığınızda sonuç gayet nettir), bushcraft temelde bir fiil sergileme yolunda yardımcı ekipman olarak gerekli özelliklere sahip olmayan veya farklı amaçlar için üretilmiş bir bıçak ile sağlıklı şekilde ilerleyemezsiniz. Örneğin, bir fileto bıçağının işi et dokunun filetosunun çıkarılması ise, en iyi filetonun çıkarılabilmesi için gereken fiziki özellikleri taşımak durumundadır. Bir bushcraft bıçağının işi doğada arazi şartlarında her türlü ihtiyaca genel anlamda iyi şekilde hizmet etmek ise, doğada hayatı idame şartlarında en iyi şekilde hizmet verebilmek için gereken fiziki özellikleri taşımak durumundadır.
Gerçek bir bushcraft bıçağın temel fiziki özellikleri beraberinde, anatomisini başlıklar altında inceleyeceğiz;
1- Yüksek Darbe Dayanımlı Çelik Gövde : Doğada hayatı idame bıçaklarında doğa şartlarında ve genel anlamda sert koşullarda kullanım amaçlandığı için, bıçağın gövdesi (sap ve namlu bütünü) iyi işlenmiş, suyu doğru şekilde verilerek sertliği doğru şekilde dengelenmiş, sertlik derecesi doğru şekilde ayarlanmış yüksek darbe dayanımlı çeliklerden imal edilmelidir. Bu çelikler hem sert koşullara dirayetli, hem de keskinliğini uzun süre koruyan ve iyi kesen çelikler olmalıdırlar. Doğada hayatı idame bıçakları genel anlamda, deri yüzmek, parmağınıza saplanan bir dikeni çıkartmak için dokuda sütur gerektirmeyecek kesi atma gibi işlemlerde gerekli hassasiyetinden tutun da, yarılması gereken bir kütüğü yarma işleminde gereken fiziki dirayete de sahip olmak durumundadırlar.
Doğada hayatı idame amaçlı olarak kullanım hedeflenen bushcraft bıçakların yapımında, yüksek fiziki dayanım, dirayet özellikleri, yüksek karbon elementi oranı ve element yapıları nedeni ile en çok tercih edilen çelik tipleri, "yüksek karbonlu çelik" tipleridir. Fakat, bazı bıçak ustaları veya doğada hayatı idameciler kendilerince paslanmaz çelik tipleri, yarı paslanmaz çelik tipleri veya takım çeliklerini de tercih etmektedirler. O1, D2, A2, A8 vb. çelik tiplerini takım çelikleri serisinde bushcraft bıçak yapımında değerlendirmek birçok özellikleri açısından çok mantıklı olsa da, tam paslanmaz çelikleri yüksek karbonlu çelik tipleri veya takım çeliklerine tercih etmek kullanıcının tercihine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Özellikle yüksek karbonlu çeliklerin en çok göze batan dezavantajları çok hızlı oksidasyona uğrama (genel anlamda paslanma) ve bu bağlamda korozyona uğrama durumlarıdır. Fakat doğru kullanım ve bakım şartları altında karbon çelikleri ve takım çelikleri kesinlikle paslanma yapmadıkları gibi, doğa şartlarında en yüksek fiziki dayanımı göstererek, en sağlıklık ve uzun süreli keskinlik koruma durumunu sunan altarnetifler olarak kendilerini ispatlamışlardır. Ki, doğru kullanım gereği, sadece bıçak değil, herhangi bir metal ekipmanın (paslanmaz dahi olsa) ıslak ortamda kullandıktan sonra hemen kurulanması ve uygun şekilde muhafaza edilmesi gerekmektedir. Karbon oranı çok yüksek seri çeliklerden yapılmış bıçak veya ekipmanlar suyla temas eder etmez paslanmazlar. Paslanmanın gerçekleşmesi için uzun süreli olarak ıslak kalmaları gerekir. Pas, genel olarak hava ve su ortamında oluşan demir (Fe) ve oksijen (O) moleküllerinin oluşturduğu bileşiklerin ürünüdür. Pas, aynı zamanda demir veya demirin "çelik" gibi alaşımlarının korozyonu sonucunda ortaya çıkan durum için kullanılan genel anlatımdır. Yani, paslanmanın gerçekleşmesi için demir, çelik veya herhangi bir alaşımlı metalin ıslak kalması gerekmez. "Atmosferik oksidasyon" olarak adlandırılan durum, genel olarak metaldeki demir(Fe) elementinin atmosferdeki oksijen (oksijen) elementi ile tepkimeye girmesi sonucu oluşan bileşiğin ortaya çıkardığı sonuç üründür. Dolayısı ile, bu nüansları da göz ardı etmemek gerektiği gibi, sadece alaşım konsantrasyonu üzerinden paslanmazlığı dikkate alınarak, söz konusu paslanmaz çelik türünün moleküler açıdan amaçlarınıza olması gereken yeterlilikte hizmet edip etmeyeceği de kesinlikle göz ardı edilmemelidir.
Kısaca, bushcraft bıçaklarda birincil olarak kesinlikle yüksek karbonlu çelikler ve yarı paslanmaz takım çelikleri tercih edilmektedir. Tabii ki, bu noktada "Bu çelik türünden kesinlikle bushcraft anatomide bıçak olmaz." gibi kemikleşmiş kıstaslar koymak çok sığ ve yüzeysel bir yaklaşım olur. Böyle bir anlatımda, "bilimsel" verilerin matematiksel değerleri karşılığında belirtilmesi, sebep/sonuç ilişkisinin net şekilde ortaya konulması gerekir. Konumuz bushcraft bıçakların yapımında kullanılan çelik türlerinin özelliklerini genel olarak belirtmek olduğu için, konunun en keskin hatlarını ve "olmazsa olmazlarını" bu şekilde belirtmiş olduk. Bushcraft temelde bir bıçağın yapım aşamasında, bıçağı yapan usta ve yaptıran kişi kendi aralarında bu kıstaslar içerisinden alternatifleri değerlendirerek en doğru çalışmaya karar vermelidirler. Fakat, tekrar belirtmek gerekirse, bushcraft bıçak üretiminde yüksek karbonlu çelik serisi ve belli başlı takım çelikleri günümüze kadar en çok tercih edilmiş alternatifler olarak karışımıza çıkmaktadırlar. Yüksek karbonlu çeliklerin hızlı paslanma özelliklerini tek açıdan değerlendirerek (ki en çok göze çarpan dezavantajları bu olmasına rağmen, çetin doğa şartlarında en yüksek fiziki dirayeti gösteren moleküler yapıya sahip çelik türleri olarak kendilerini ispatlamışlardır), paslanmaz ama daha gevşek moleküler yapıya sahip (yumuşak) çeliklerin değerlendirmeye alınması uygulamada çok da mantıklı değildir. Genel hatları ile bushcraft bıçak yapımında kullanılacak çelip tipleri üzerine en can alıcı nüansları belirttik. Bunun dışında, "şu çelik en iyisidir, bu çelik şu şekilde kullanılmalıdır" gibi anlatımlar kişiden kişiye, ustadan ustaya değişebileceği için göreceli bir anlatım olacağından, olması gerektiği gibi genel hatları ile konu ile ilgili en doğru tanıyı vurgulayarak seçimi bilimsel doğruları göz önünde bulundurmaları şartı ile bıçak yaptıracak kişi ve bıçağı yapacak ustaya bırakmamın en doğrusu olduğunu belirtmemiz gerekir.
Çelik seçiminde amaca uygunluk açısından doğru karar vermenin çok önemli olmasının yanında, çeliği işleyen ustanın deneyimi ve çeliğe doğru şekilde amaca uygunluk çerçevesinde doğru parametreler eşliğinde su vermesi ile çeliği olması gereken derecede sertleştirmesi gerekmektedir. Haddinden fazla sertleştirilen çelik "kırılgan" yapıda olacağı gibi, haddinden az sertleştirilen veya temperleme işlemi doğru yapılmamış bir çelik olması gerekenden çok daha yumuşak kalarak keskinlik tutmayabilir, yahut yapılan bıçağın ağzı çok çabuk dönebilir. Bu nüanslar göz önüne alınarak, bushcraft bıçağın yapımında kullanılacak çeliğin yukarıda belirtilen nüanslar bazında doğru seçilmesi ve en doğru şekilde işlenmesi en önemli şartların başında gelmektedir.
2- Full Tang (Yekpare Gövde) : En ağır şartlarda kullanım amacına yönelik olarak, bıçağın hem dengesi, hem sağlamlığı (özellikle kırılganlık ve sap-namlu ayrılması ya da kırılması) açısından hayatı idame bıçağının yekpare gövde üzerine sap malzemesinin sabitlenmesi ile hazırlanması gereklidir. Yekpare gövde (Full Tang) özelliklerini aratmayacak sağlamlık ve dengede, istisnai metodlarla hazırlanmış gizli kuyruk vb. bıçak modelleri bulunabilse de, dikkat ederseniz "yekpare gövdenin özelliklerini aratmayacak sağlamlık ve dengede" ifadesini vurguladık. Bu birebir yekpare gövde ile aynı özelliktedir anlamına gelmemekle, "tercih edilebilir" anlamı taşıyıp, mümkünse yekpare gövdeyi öncelikli tercih etmelisiniz anlamına gelmektedir. Bunun yanında yarım gövde (Half Tang) tipteki, çakı tabir edilen katlanabilir bıçaklar hayatı idame bıçağı olarak kullanım konusunda kesinlikle tercih edilmemelidir. (Kampçılık, izcilik vb. branşları ile karıştırmamak gerektiğini vurgulayarak, doğada hayatı idame durumunu göz önüne alarak çakı kullanımının branşın uygulama ortamındaki fiziki şartlara uygun olmadığını belirtmek ve göz ardı etmemek gerekir.)
Basit bir örnekle açıklayacak olursak, batoning (kama yarma tekniği) tekniği kullanarak kuru bir kütüğü yarmak için dikine pozisyonda yarılacak kütüğe dayayıp bıçağınızın sırtına sert/ağır bir materyalle vurmak suretiyle uygulama yapacağınızda, bıçağınız şayet half tang / folder knife (yarım gövde) veya gizli kuyruk (fixed light / hidden tail) tipte bir bıçak ise, namlu sırtına yapacağınız vuruş sırasında tokmak ile sırt arasında dengesiz açı yapacak şekilde bir tutuş sergilerseniz bıçağınızın kabzası ile namlusunun kırılarak birbirinden ayrılması an meselesidir. Yekpare gövde bir bıçakta bunu yaşamanız muhtemel bir durum değildir.
Kısaca, doğada hayatı idame branşı temelinde kullanım hedeflenen bıçak tiplerinin kesinlikle yekpare gövde (Full Tang) olması tercih edilmelidir.
3- Sırt Kalınlığı ve Şekli : Hayatı İdame bıçaklarının sırt kalınlığı, her türlü fiziki koşulda hizmet vereceği için 3,5 - 4 mm den daha ince yapıda olmamalıdır. (Bu noktada tercih edilmesi gereken minimum kalınlık 3,5 mm 'dir ki, bir hayatı idame bıçağının standart kalınlığı 4 mm 'dir diyebiliriz.) Tabii ki, daha kalın sırtlı bıçaklar tercih edilebilir, fakat gereksiz ağırlık ve hantal bir bıçak anatomisinden kaçınılmalıdır. Sırt düz satha sahip olup (görsel amaçlı keski işlemeleri yapılabilir), tüm tutuş tekniklerini uygulama durumumuz olduğu için sırtta testere ağız (serrated blade) uygulaması yapılmamalıdır. Birçok açıdan değerlendirecek olursak, halen bushcraft (doğada hayatı idame disiplini) bıçak tipleri ile birçok farklı amaca hizmet için değişik anatomilerde üretilen taktik bıçak tipleri birbirine karıştırılmaktadır. Örneğin, ülkemizde TSK'nın yıllardır kullandığı Halmak modeli bıçak anatomisi zamanında tamamen askeri taktik bıçak olarak tasarlanmış ve kullanıma sunulmuştur.(Halmak modeli bir bushcraft bıçağı değildir.). Buradan yola çıkarak, sırtta oluşturulan "serrated blade" olarak tasarlanan ağız yapısı bir bushcraft bıçakta olacak olursa, kullanımınızı kısıtlayan bir özellik eklenmiş olur ki, bu özellik bir bushcraft bıçak için dezavantajdır. Şöyle bir örnek durumu kısaca açıklayacaktır; doğada uzun süreli konaklayacağınız için kalıcı bir barınak modeli inşa edeceksiniz veya yapımı 5-6 saat sürecek ince ayrıntılı bir ağaç ekipman yapmanız gerekiyor ki, bu çalışmalarda çok uzun süreli bıçak kullanacaksınız. Şimdi, bu aşamada birçok bıçak kesiş tekniği kullanmanız gerekecektir ki, özellikle ince işçilik gereken zamanlarda baş parmak namlu sırt desteği beraberinde bilekten çalışma metodu çok kullanılmaktadır. "Peki, sırtında serrated blade (testere ağız), ters yalancı ağız veya parmağınıza batıcı olabilecek bir bölüm oluşturulmuşsa nasıl çalışabilirsiniz ?!" sorusu ile karşı karşıya kalırsınız. Yani, "Amaca uygun ekipman ve optimum kullanışlılık" özelliği göz önünde buludurularak, amacınız doğada hayatı idame, uzun süreli doğa konaklaması ise, kesinlikle kurallara uygun anatomide gerçek bir bushcraft bıçağa sahip olmanız gerekmektedir. Namlu sırtına parmağınızı destekleyici, kayma engelleyici (fakat uzun süreli güç/destek gerektiren çalışmalarda parmağa zarar vermeyecek özellikte) alternatif çalışmalar, sırt desenleri yapılabileceği gibi, magnezyum çubuk ateşleyici olarak aşındırılmış bir bölüm vb. alternatifler de oluşturulabilir. Fakat, doğada hayatı idame durumunda amaçlarınız dışında, farklı amaçlara hizmet için hazırlanmış birçok farklı model taktik bıçak anatomisinin gereksiz özelliklerini taşıyan bıçaklar, üretimde amaç farklılıkları, kendi hizmet amaçlarına yönelik farklı fiziksel özelliklere sahip olmaları dolayısı ile arazi ortamında size çeşitli zorluklar çıkarma beraberinde kısıtlı şekilde hizmet edebileceklerdir ki, bazıları sizi yarı yolda da bırakacaktır.
Kısaca, bir bushcraft bıçak anatomisinde sırt kalınlığı ve anatomik yapı yukarıda belirtildiği üzere en doğru şekilde tasarlanmalı, doğada hayatı idame temelinde kullanım sırasında gerekli olabilecek özellikler dışında, amaçtan saparak farklı amaçlara hizmette kullanılan bıçak anatomisi özellikleri bushcraft bıçaklara uygulanmamalıdır.
4- Kesici Ağız ve Namlu Tipi : Hayatı İdame bıçaklarında kendini yıllardır ispatlamış ağız şekli Scandi Grind denilen İskandinav tarzı tek açılı (simetrik) ve tek kesici ağza sahip yapıdaki ağız şekli kullanılır. Bunun en büyük sebebi, tek açılı ve düzlemsel kesici ağza sahip olduğu, içbükey/dışbükey vb. hatlara sahip olmaması beraberinde kolay bilenirliği yanında doğa şartlarında akarsu yataklarından temin edilebilecek su taşları ile ya da çeliğine uygun sertlikteki bir taşla bile ağzın açısını kaçırmadan bileme şansına sahip olabilmeniz, bunun yanında bu ağız şekli yapısı itibariyle hassas kesiciliğe sahip ve keskinliğini uzun süre koruyabilen (doğru kullanım ve muhafaza bu konuda önemlidir) dirayetli yapıya sahip olmasındandır. (Scandi ağız formu bileme işleminde bazı diğer ağız formlarından daha geniş satha sahip olduğu için özellikle aşınma direnci yüksek çeliklerde uzun sürede bilense de, uzun süre keskinliğini korur. Bu durum da sık periyotlarla bıçağınızı taşa yatırma ihtiyacını ortadan kaldırır. Aynı zamanda, özellikle bileme metotları üzerine acemi bir kişinin dahi açı kaçırmadan rahatlıkla bileyebileceği bir kesici ağız formudur.). Diğer kesici ağız tiplerinin bazılarında ikinci bir kesici ağız (mercimek/mikro ağız gibi) bulunduğu, bazılarında içbükey yanak bulunduğu, bazılarında dışbükey yanak bulunduğu için ve kesici yüzey bu tarza göre daha az olduğu için bilenmesi zamansal anlamda daha kolay olsa da daha az kullanışlıdır ki, alternatif kullanım şekillerine kıyasla pek tercih edilmez. Örneğin, hollow grind (içbükey), convex grind (dışbükey), full flat (komple düz) vb. yanak ve kesici ağız tipleri beraberinde, harici olarak mercimek ağız dediğimiz ikinci kesici ağza sahip bıçak tiplerini bilemek, scandi grind ağız şekline sahip bir bıçağı bilemekten açı kaçırmama zorunluluğu üzerine kat kat daha zordur. Kaldı ki, söz konusu bushcraft dahilinde doğadaki her türlü olumsuz olabilecek sert koşulları da işin içine katacak olursak, bir de branşa yeni başlamış, bıçak ve bıçak bileme konusunda yeterli yetkinlik/tecrübeye sahip olmayan bir kullanıcı varsa karşımızda, scandi grind dışında bir ağız yapısına sahip bıçağı açı kaçırmadan sağlıklı şekilde bilemesi pek de mümkün değildir. Kişinin bıçak kullanımı üzerine tecrübesi ve kesiş tekniklerine ne kadar hakim olduğu durumuna doğru orantılı, uygun açıda hazırlanacak bir scandi grind ağız yapısı doğada hayatı idame temelinde kullanım için en sorun çıkarmayacak, en rahat kullanım sağlayan, en iş bitirici bıçak olarak hizmet edecektir. Scandi grind açısı genel anlamda en sağlıklı şekilde 22° ile 30° arasında hizmet vermektedir. Tabii ki bu açı bıçağın anatomisi, genel ölçüleri, kullanılan çelik tipi, çeliğin sertlik derecesi, kullanıcının kullanım tecrübesi gibi parametrelere uygun şekilde hazırlanmalıdır. Ama scandi ağız derecesi tamamen genelleyecek olursak; 25°- 27° değerleri en kullanışlı scandi ağız açılarıdır denilebilir.
Scandi grind ağız şekli dışında, bushcraft temelde kullanılacak bıçaklarda kullanılabilen ikinci bir ağız tipi ise, full flat (komple düz) ağız dediğimiz, namlu sırtından başlayıp kesici ağız bitimine kadar dümdüz (180°), ikinci bir açı yapmayan, ikinci bir kesici ağız açısının oluşturulmadığı, tam düz kesici ağız şeklidir. Bu ağız yapısı bıçak deneyimi yüksek, kesiş tekniklerine üst düzeyde hakim, bıçak bileme tekniklerine üst düzeyde hakim ve ciddi anlamda tatbiki tecrübeye sahip kullanıcıların tercih edebileceği bir alternatiftir. (Fakat, doğada sert koşullar söz konusu olduğu için scandi grind ilk önceliktir.). Full flat ağız yapısı, scandi grind yapıya göre sırttan başlayıp ikinci bir açı yapmadığı için sert kesişlere karşı, darbelere karşı sırttan başlayıp yavaş yavaş artan bir yastıklama yapısına sahiptir. Bu durum scandi grind tipinde ise, sırttan başlayıp scandi ağzın başladığı ikinci açı noktasına kadar stabil, sonrasında da yavaş yavaş artan bir yastıklama sistemine sahiptir. (darbe emilimi, darbe absorbesi). Bunun yanında, full flat ağız yapısında kesici ağız, scandi grind ağza göre çok daha ince bitiş sergilediği için, çeliğe ne kadar iyi su verilmiş olursa olsun her zaman çok çok daha hassas, ince yapıdadır. Dolayısı ile, kırılma riski, çentiklenme vb. riskler ince yapısından dolayı, scandi grind ağız yapısına göre çok daha fazladır. Tüm bu anlatımlar doğrultusuna, scandi grind ağız yapısının neden bushcraft temelde, doğada hayatı idame bıçaklarında tercih edilmesi gereken ilk alternatif olduğunu genel hatları ile görmüş oluyoruz. Zorunluluk halinde tabii ki her türlü alternatif değerlendirilebilir. Elinizde alternatif yok ise normal olarak eldeki imkanı değerlendirirsiniz. Fakat bir amaca yönelik ekipmanı kendini hazırlıyor veya hazırlatıyorsanız, bu noktada en doğru yaklaşımı sergileyerek kullanım amaçlarınıza optimumda hizmet edecek ekipmanı hedeflemeniz olması gereken en mantıklı yaklaşım şeklidir. Sonuç olarak, zorunluluk halinde yanınızda bushcraft bıçağınız olmadığı bir anda doğada mahsur kaldığınızı hesap edecek olursak, doğadaki doğal materyallerden faydalanarak da hayatta kalmayı hedeflemek kaçınılmazdır. (Obsidyen, çeşitli özelliklerde taşlar, kemik, bambu benzeri bitki gövdeleri vb. Ama elinizin altında alternatifiniz varsa, işin başında neden hataya düşerek amaçlarınıza uygun olmayan seçimler üzerine gidesiniz.).
Doğada hayatı idame bıçaklarında ikinci bir dikkat edilmesi gereken nüans ise, bıçağın kesici ağız tipinin doğa şartlarında hizmete optimumda uygunluğu dışında, namlu yapısının da aynı şartlarda hizmete optimumda uygunluğuna çok dikkat edilmesi gerekliliğidir. Doğada hayatı idame temelinde kullanılacak bushcraft bıçak anatomisinin birincil namlu tipi alternatifi "Drop Point" namlu şeklidir. Birçok namlu çeşidi içerisinden "Drop Point" namlu seçiminin sebebi, birçok namlu karakteristiğini bir arada bulundurma durumundan kaynaklıdır. Örneğin; Drop Point, hem hassas yüzme işlemi için dengeli kütlüğe, delme işlemi için dengeli sivriliğe, kesme işlemi için scandi tarzıyla optimum keskinliğe, tutuş açısından da optimum dengeye sahiptir. Bir Spear Point, Dagger vb. tarzdaki bıçaklar delicilikte ön sıralarda yer alırken, yüzme işinde sıkıntılıdır. Bir Bowie tarzı bıçak anatomik yapısı ve cüssesi ile bilekten sallama tekniğiyle kırıcılığı ve deliciliği yüksekse de hassasiyeti ve hassas işlerde kullanım açısından sıkıntılıdır. İşte bu noktada Hayatı İdame bıçaklarında Drop Point namlu ve Scandi Ağız şeklinin benimsenmiş olma sebepleri açıklanmış oluyor. Örneğin, 10 - 12 cm namlulu bir Hayatı idame bıçağı ile doğru teknik, malzeme ve doğru kullanımla bir balta, khukuri, parang, machete, pala vb. tarzdaki ekipmalarla kesebileceğiniz koca bir ağaç kütüğünü parçalara ayırabilirsiniz. Ama bir hayatı idame bıçağıyla yaptığınız hassas kesim işlerini bir parangla yapamayabilirsiniz. Bunun için Hayatı İdame noktasında bize pratiklik ve optimum kullanışlılık gerekiyor ise, bushcraft bıçağımız üzerine doğru seçimle Drop Point namlu yapısı beraberinde doğru anatomi ve Scandi Grind ağız seçiminde ısrarcı olmalıyız.
5- Sap (Kabza) Malzemesi ve Şekli : Doğada Hayatı İdame bıçaklarının sap malzemeleri kişinin kendisinin belirleyeceği uygun birçok alternatif materyal kullanılarak değerlendirilebilir. Ahşap, Hayvansal Malzeme (Boynuz, Kemik vb.), Micarta vb. amaca ugun olan ve gerekli yeterlilikleri taşıyan birçok alternatif materyal kullanılabilir. Fakat kabzada kullanılacak malzeme ısıya, ıslaklığa, soğuk havaya ve darbeye dayanıklı malzeme olmak zorundadır. Kabzanın namlu ölçülerine göre doğru oran/hesapla, doğru kalınlıkta, doğru ölçülerde ve doğru şekillendirilerek monte edilmesi gereklidir. Bu hassasiyet bıçağın dengesi ve dolayısı ile uzun, kuvvet gerektiren çalışmalarda bileğinizi yormaması açısından, ayrıca optimum hassasiyetle bıçağa hakim olabilme açısından çok önem taşımaktadır. Bushcraft bıçaklar doğada hayatı idame temelinde, doğada uzun süreli aktif kullanımlarda görev alan bıçaklar oldukları için, silindirik (halk dilinde tam yuvarlak) veya keskin hatlara sahip (çizgisel kenarlar da dahil) kabza anatomileri bushcraft bıçaklar için kabza formunda uygun seçenek değildirler. Örneğin, birkaç saatlik uzun ve özellikle bilekten güç gerektiren bir yöntem kullanarak çalışmanız gereken bir bıçak kesiş uygulamasında, bıçağınızın kabzası silindirik olacak olursa, özellikle güç uygulaması yapmanız gereken zamanlarda kabza ayanıza (avuç içi) tam oturmadığı için oynayacak ve siz de bıçağa daha iyi hakim olmak için kabzayı daha da sıkmak zorunda kalacaksınız. Bu durumda çalışmaya başladıktan kısa bir süre sonra bileğinize ciddi bir yük bindiğini fark edecek ve çabucak yorulacaksınız. Israrlı şekilde çalışmaya devam etmeye çalıştığınız takdirde bileğinizin zorlanmasından kaynaklı sakatlanma dahi yaşayabilirsiniz. Yine aynı durumda bıçağınızın kabzası gereksiz şekilde keskin hatlara sahipse, çok derin tırtıklı yapıdaysa veya genel anlamda prizmatik yapıda ise (kenarlardan keskin hatlara sahip) çalışmanız sırasında kabzayı kavramak için uyguladığınız kuvvet bazında ayanız aşınmaya başlayacak, kısa bir süre sonra da kabzanın aşındırıcı/tahrip edici yapısı avuç içindeki derinizin su toplamasına, hatta avuç içinizde yaralar açılmasına sebep olacaktır. Bu durumdan dolayı, bushcraft bıçak kişiye göre ve özellikle kullanacak kişinin el/aya (avuç içi) ölçüleri alınarak en uygun şekilde hazırlanarak, bıçağın kabza/namlu ölçüleri beraberinde oranları, dolayısı ile dengesi de özel olarak ayarlanarak hazırlanmalıdır. Bushcraft temelde kullanılacak olan doğada hayatı idame bıçağının kabzası kullanıcısının aya ölçülerine tam oturacak şekilde ve kullanıcısının tam aya kavramasında avuç içine tam oturarak, bilek ile doğru/dengeli açı yaparak, uygun yastıklamayı (darbe/güç absorbesi) sağlayabilecek eğim ve ölçülerde olmalıdır.
6- Sap (Kabza) Sabitleme Pimleri : Doğada Hayatı İdame bıçaklarının pimleri darbe dayanımlı, güçlü malzemelerden imal edilmiş, sap ile gövdeyi birleştirirken dirayet ve denge açısından uygun sayıda, uygun ölçülerde (sap malzemesi kalınlığı, gövde kalınlığı ve ölçülere orantılı),uygun mesafe ve açılarda sağlamca monte edilmiş olmalıdır. Aksi durumlarda, herhangi bir darbe veya zorlama durumunda bıçağınızın sapı hasar görebilir veya tamamı ile gövdeden ayrılıp elinizde kalabilir. (Kabza pimlerinin hangi metalden veya materyalden hazırlanacağı bıçak sahibi veya bıçak ustasının seçimine bağlıdır. Fakat yukarıda da belirtildiği gibi, ölçüler, dayanıklılık, pimler arası mesafe/açı vb. nüanslara çok dikkat edilmelidir.).
7- Bilek/Askı Kordonu Deliği : Bu delik üzerinden bağlayacağınız, sağlam malzemeden seçilmiş (paracord, deri vb. uygun görülen herhangi bir materyal), bilek kalınlığınızın 2-3 katı çapta çember şeklinde kordon, bıçağınızı hem bir yere asmada, hem de kuvvet gerektiren çalışmalarda bileğe sarma yöntemi ile destek görevi görüp, aynı zamanda herhangi bir kayma durumunda bıçağı bileğinize sabitleyerek bıçağınızın elinizden fırlamasına engel olur. Bu gereklilik düşünülerek, bir doğada hayatı idame bıçağının kabzasında en uygun noktada (genellikle kabza bitimi, dipçik üstü) "Bilek/Askı Kordon Deliği" mutlaka bulunmalıdır.
8- Dipçik ve Dipçik Malzemesi : Bushcraft bıçak anatomisinde, dipçik özelliği dünya geneli değerlendirmesinde de çok fazla göz ardı ediliyor olsa da, özellikle ülkemiz Türkiye'de çok daha fazla göz ardı edilmektedir. Özellikle el yapımı imalatların % 80 ve üzerinde bushcraft bıçaklarda, dipçik bıçak ustaları tarafından veya bıçağı yaptıran kullanıcı tarafından göz ardı edilerek bıçağa entegre edilmemektedir.. Hâlbuki, doğada hayatı idame temelinde kullanmak amacı ile, önceden kendi isteklerinize ve amaçlarınıza uygun tasarım yapıyorsanız, doğada rahatlığınız açısından neden bu özelliği göz ardı edesiniz. Dipçiğe sahip bir bushcraft bıçak size birçok alanda çok alternatifli şekilde hizmet ederek rahatlık ve kolaylık sağlayacaktır. Fakat dipçik konusunda da hataya düşmemek çok önemlidir. Birçok bushcraft anatomide bıçaklarda dipçik tamamen göz ardı edilip kabza sıradan bir şekilde sonlandırılırken, bazılarında dipçik tercih edilebiliyor. Bushcraft bıçaklarda hatalı dipçik seçimi genellikle delme/parçalama amaçlı dipçik yapısını tercih etme şekli ile karşımıza çıkıyor. Sivri yapılı dipçik alternatifleri genellikle taktik bıçak modelleri içerisinde kolluk kuvvetleri ve özel güvenlik birimleri için tasarlanmış modellerde tercih edilir ki, sivri dipçik yapısının tercih edilmesinin sebebi, havalı araç camı vb. camların güç harcanmadan kırılabilmesi, karşılıklı sıcak temasta hasmın öldürülmeden çeşitli özel vücut noktalarına sivri dipçik darbeleri ile vuruşlarla etkisiz hale getirilmesi vb. durumlara en pratik şekilde hizmet etmesidir. Fakat doğada hayatı idame açısından düşünecek olursak, doğada cam kırma vb. alternatiflerden ziyade, ezme, kırma (obsidyen kırarak şekillendirme vb.), çakma, baskı uygulayarak düzleştirme vb. uygulamalara çok daha fazla ihtiyaç duyarız. Örneğin, bıçağınızın dipçiğini kullanarak ezerek toz haline getirmeniz gereken bir çam reçinesini havan tokmağı gibi kullanarak ezmeden tutun, çakmanız gereken uygun ölçüde bir ağaç kamayı çekiçleme yöntemi ile çakmak, sert kabuklu bir meyvenin kabuğunu kırmak vb. birçok uygulamada pratiklik sağlayabilirsiniz. Sivri dipçik yapısı veya dipçiksiz bir bıçağın kabza topuğu ile bu işleri yapmanız pek mümkün değildir. Dolayısı ile, bushcraft temelde bir doğada hayatı idame bıçağının uygun yapıda dipçiğe sahip olması gerekliliği aslında kullanıcı için çok önemli özelliklerden birisidir. Dipçik, bıçak yapılırken ilk tercih olarak mümkünse ana gövde çeliği dipçik de hesap edilerek biraz daha uzun ve geniş ölçüde kesilerek dövülüp gövde ile bir bütün şekilde kaynak kullanılmadan oluşturulmalıdır. İkinci bir alternatif olarak, mümkünse bıçağın kendi gövde çeliğinden (veya ustanın uygun göreceği gövde ile kaynayabilecek çelik tipi de kullanılabilir) dipçik yastığı hazırlanarak, bıçak ustasının uygun gördüğü teknikle, yüksek darbe dayanımlı ve kırılmayacak sağlamlıkta kaynak tekniği kullanılarak ana gövdeye doğru şekilde kaynatılmalıdır.
Barış ARISOY