Tulumba Matkabı Metodu

Tulumba Matkabı Metodu

Tulumba Matkabı Metodu
(Pump Drill Fire)

     Bu ateş yakma metodunda soldaki şekilde görüldüğü gibi mekanik sürtünme matkabı oluşturuyoruz. İlk olarak, ortalama 45-60 cm uzunluğunda, 1-2 cm çapında olabildiğince düz kuru ağaç dalı temin ederek, bu dalı bıçağımız yardımı ile düzleyip, gerekirse ateşte ısıtarak olabildiğince çizgisel düzlüğe getirmeye gayret ediyoruz ki matkap hareketi sırasında sürtünmeyi yaratacak olan şaftımız dairesel harekette fazla balans yapmasın. Ardından tutacak ve piston olarak kullanmak için ortalama 15-20 cm lik bir ağaç dalını tam orta (merkez) noktasından bıçağımızın ucunu ve eldeki imkanları kullanarak delerek, bu deliği şaftımızın çapından 1,5-2 mm kadar geniş olacak ölçüde çapla yuvarlak şekilde şaftımızın içinden geçeceği kanal oluşturuyoruz. (Bu kanalın içinden geçecek mesafedeki şaft yüzeyini eldeki imkanları kullanarak olabildiğince pürüzsüz hale getirmeniz sistemin çalışması esnasında işleyişi kolaylaştıracaktır.). Oluşturduğunuz piston tutacağının her iki yanından da birer küçük ip deliği açarak soldaki şekilde görüldüğü gibi, herhangi uygun bir ip malzemesini deliklerden geçirerek piston tutacağınız aşağı basıldığında şaftınızın orta noktasından 3-5 cm aşağıda kalacak mesafede şaftınızın tepe noktasına ipinizi (şekilde görüldüğü gibi) spiral şekilde 3-4 tur sararak sabitlemelisiniz. (Bu durum bir sağa-sola sarım mekanizması oluşturarak basit bir çift yönlü dönüş sistemi oluşturmuş olacak.). Bu noktada sürtünme matkabı şaftınız ve piston tutacağınız çift yönlü dönüş mekanizması beraberinde hazır olacak. Daha sonra matkap şaftınızın uzunluğuna oranlı ve ortalama 10-15 cm çapta, yeterli ağırlığı vererek sağlıklı dairesel salınım hareketi verebilecek kalınlık ve ağırlıkta dairesel bir ağaç parçası (bıçağınız ve eldeki imkanlar doğrultusunda olabildiğince düzgün dairesel şekle getirmelisiniz) yahut aynı özellikleri taşıyan ve dairesel salınım diski olarak kullanabileceğiniz dairesel bir taşı merkez noktasından eldeki imkanlarla delerek, matkap şaftınızın çevresi ile bire bir oturacak ve kaymayacak şekilde bir çap ölçüsü ile dairesel olarak şaft sabitleme kanalı oluşturun. Bu noktadan sonra, şaftınızı soldaki şekilde görüldüğü gibi bu dairesel salınım diskinin içinden zorlayarak geçirin. Dairesel diskinizin tablaya sürtünme ucuna ortalama 10 cm mesafede olması yeterlidir. (Bu mesafeyi en sağlıklı şekilde şaft uzunluğu ve disk çapına göre birkaç deneme yaparak ayarlayabilirsiniz.). Şayet diskinizin merkezinde açtığınız sabitleme kanalı şaftın çevresinden biraz daha geniş olup, az da olsa kayma yapacak olursa, doğada en kolay temin edebileceğiniz bir alternatif olarak ağaç reçinesi (özellikle kurumuş çam reçinesi) bularak, yeterli miktarda ateşte eritip, erimiş çam reçinesini şaftınız ile dairesel diskin alttan ve üstten olmak şartı ile arasındaki boşluğu kapatacak şekilde bolca sürüp kurutarak birbirine yapışmasını sağlayabilirsiniz. (Bu yapıştırma için verilen bir örnek olup, çevresel şartlar ve eldeki imkanlar doğrultusunda yaratıcılık kullanarak arada kalan boşluğa oranlı ölçüde hazırlanarak, iki parçayı sabitleme amaçlı bu boşluğa ağaç kürdan kamalar çakmak vb. her türlü imkan değerlendirilebilir.). Bu aşamada da artık sürtünme şaftınız tam bir basit mekanik piston sistemi beraberinde hazır olmuş olacak. Ardından tek yapmanız gereken, sürtünme tablanızı uygun kuru ağaçtan hazırlayarak (el matkabı, yay matkabı gibi metotlarda olduğu gibi), köz oluğunuzu hazırlamalısınız.
     Köz tablanız üzerinde köz oluğunu oluştururken tabla üzerinde kenara uygun yakınlıktaki bir noktadan bıçağınızın ucunu bastırıp çevirmek suretiyle ortalama birkaç mm. çapında yuvarlak şekilli genel hatlı bir çukur oluşturun. Daha sonrasında şaftınızın olukta sürtünme yaparak köz oluşturacak ucunu (sivri olmayan ve daha küt olan ucu) köz oluştururken yaptığınız şekilde, hazırladığınız dairesel salınımlı tulumba pistonu yardımı ile yukarı-aşağı bastırarak matkap hareketi vererek, bıçağınızla genel olarak oluşturduğunuz yuvarlak kanalı yeteri kadar ve şaftınızın sürtünme ucu bu kanala tam oturacak şekle gelene kadar aşındırın. Bu işlem sonrasında sürtünme kanalınıza "V" şeklindeki hava kanalını açtıktan sonra, köz oluşturmak için köz oluğunuz hazır olacak. Bu işlem sayesinde, köz kanalınızın çapı ile matkap şaftınızın sürtünme ucu bire bir ölçüyle birbirine uyum sağlayacaktır. Sürtünme oluğuna göre çok geniş veya çok ince (sivri) olan bir şaft ucu sağlıklı sürtünme yaratamaz ve sonuç olarak ağaç tozu oluşmadığı gibi beraberinde yeterli ısı da oluşmayacağı için köz elde edemezsiniz.
     Bu aşamadan sonra artık ateşinizi yakmak için tulumba matkabı mekanizmanız eksiksiz olarak hazır durumda olacaktır. Ateşinizi yakmak için, köz tablanız üzerindeki köz oluğuna matkap şaftınızı oturtarak piston yardımı ile bastırarak ilk hareketi verin. Daha sonra bastır-serbest bırak şeklinde, dairesel ağırlık yardımı ile matkap şaftının sağdan-sola ve soldan-sağa şeklinde sürekli dönüşünü sağlayın. Sürtünme ile yeterli ısıya ulaşınca duman oluşacaktır. Dumanı gördüğünüzde matkap hareketini olabildiğince hızlandırın. Kısa bir süre sonra köz tutucu (kuru yaprak, kuru ağaç kabuğu vb.) üzerine közün düştüğünü göreceksiniz. Közü üzerine düşüreceğiniz yaprak veya ağaç kabuğunun ya da benzeri malzemenin de kuru olmasına dikkat edin. Elde ettiğiniz közü, dikkatlice taşıma yaprağı, ağaç kabuğu vb. ile kuru kav topağınızın (kuş yuvası) içine bırakarak, uzun ince üflemelerle veya elinizle sağa sola sallayarak oksijen akışını artırıp alevi yakalamaya çalışın. Üfleme yoluyla alev oluşturacaksanız,kendinizi çıkan dumandan koruyun, kesinlikle dumanı teneffüs etmemeye dikkat edin.

     Not: Tabla ve şaftı aynı kuru ağaç türünü kullanarak da uygulama yapabilirsiniz. Fakat, tabla yumuşak dokulu ağaç, şaft sert dokulu ağaç türünden seçilirse sonuca daha hızlı ve çok fazla efor sarf etmeden ulaşabilirsiniz.