Pleurotus ostreatus Mantarı

Pleurotus ostreatus Mantarı

Pleurotus ostreatus

(İstiridye, Kayın, Kavak Mantarı)

Bölüm:  Basidiomycota
Sınıf:   Agaricomycetes
Takım:  Agaricales
Aile:  Pleurotaceae

     Yenilebilen (zehirsiz) lezzetli bir mantar türüdür. Şapka 5-30 cm çapında olup, genç bireylerde konveks veya midye kabuğu şeklindedir. Olgun bireylerde şapka düzleşir ve yelpaze formunu alır. Şapka kenarları loplu bombeli yapıda olup, kenarlar tüm evrelerde lamellere doğru kıvrık ve yarıklı yapıdadır. Sütlü kahverengi, açık kahverengi, grimsi kahverengi, siyahımsı kahverengi, menekşemsi kahverengi, zeytini gri, kirli beyaz, krem rengi gibi geniş renk varyasyonu vardır. Etli kısım beyaz renkte, 2-5 mm kalınlıkta, elastiki ve lifli, sulu yapıdadır. Çok hoş bir kokusu ve tadı vardır. Lamelleri önce krem renkte olup, olgunluk evresinde sarımsı krem rengine döner. Lamelleri şerit halindedir. Gençlik evresinde lameller sulu ve yumuşakken, olgunluk evresinde sert yapıya kavuşup sap üzerine uzayarak sonlanır. 1-3 cm boyunda, 1-2 cm çapında çok kısa sapları olup, düzgün eksantrik yapıda, lateral veya tamamen yok olmuş durumdadır. Bulunduğu ortama genişleyerek, tek bir gövde üzerinde bağlanır. Tabanı beyaz tüyümsü yapıdadır. Bu tür tek gövde üzerinde koloni halinde bulunur ve gelişir. Literatüre göre geniş yapraklı ağaç gövdelerinde yetişir. Özellikle kayın, kavak, dut, akçaağaç, söğüt odun kütüklerinde veya gövdelerinde rastlayabilirsiniz. Çok nadiren konifer (kozalaklı) ağaç gövdelerinde de olabilmektedir. Sporları beyazımsı, kremsi, sarımtırak renktedir. Bu tür aynı zamanda bünyesinde kolesterolün üretimini engelleyen ve azalmasını sağlayan statin grubuna dahil levostatin barındırır. Böylelikle hiperkolesterolemi ile birlikte kardiyovasküler hastalıkların oluşma riskini azaltabilmektedir. Levostatin doğada kırmızı maya pirinci ile istiridye mantarında bulunmaktadır. Laboratuvar çalışmalarına göre bu mantarın kuru ağırlığının %2.8'i gibi bir miktar levostatin ihtiva ettiği tespit edilmiştir. Pleurotus ostreatus türü çok lezzetli bir mantar olup, dünya ülkelerince çok iyi tanınan ve ekonomik değeri olan bir mantardır. Bu türü yağda kızartarak, fırında, ızgarada veya çorba yapmak gibi birçok farklı şekilde pişirerek tüketebilirsiniz. Tüketirken pişireceğiniz mantarların genç veya olgunluk evresinde olmasına dikkat etmelisiniz. Çok gelişmiş ve yaşlılık evresinde bulunan bireyler sertleşerek çiğnenmesi zor hal alıp, lezzetinden ödün vermektedir.