Mantarlar Alemi (Fungi) ‘nin İncelenmesi ve Bushcraft ile İlişkisi

Mantarlar Alemi (Fungi) ‘nin İncelenmesi ve Bushcraft ile İlişkisi

     Mantarlar alemi üzerine sağlıklı/doğru bilgi edinmek ve incelemeler yapma yolunda faydalanacağımız kaynak Bilimsel Literatür (Akademik Kaynaklar), izleyeceğimiz yol da “Bilimsel Sistematik” tir. WildPeace Academy felsefesi dahilinde söz konusu olan Bushcraft (Doğada Hayatı İdame Disiplini) branşı temelinde hem teorik, hem pratik tecrübe kazanmak ise, "Bilimsel Literatür" ve "Bilimsel Sistematik" birincil yol göstericimizdir. Doğada sürekli veya süreli olarak yaşamımızı devam ettirebilmemiz için doğayı iyi tanımalı ve sürerlilik halinde doğayı araştırarak sürekli dağarcığımızı genişletmeliyiz ki, her geçen gün genişleyen dağarcığımız ve bu orantıda yaptığımız tatbiki arazi çalışmaları sonucu oluşan fiili tecrübemizle doğada bir nebze de olsa daha rahat yaşayabilelim. Fakat bu noktada en keskin kural; kendimizi bu bağlamda geliştirmek üzere kullandığımız kaynağın ve izlediğimiz yolun “Bilimsel Literatür” ve “Bilimsel Sistematik” olmasıdır. Doğa hata kaldırmayacak düzeyde net bir işleyişe sahiptir. Kişisel fikirler, deneyler ile ortaya koyulacak hipotez kesin doğruluk taşımazken, hipotezin teoriye dönüştürülerek ispatlanması ile ortaya konulup literatür kaydı oluşturulan “kanun” lar, aksi ispatlanana kadar bilim dünyası tarafından “Doğru” olarak ele alınır. Yani hipotezler (kişisel fikirler ve deneyimler) göreceli olabilirken, doğa araştırmalarında mutlaka net veriler birincil tercih olmalıdır. Doğada gözlem yapıyoruz ve yapacağız ki var olan literatür bilgileri ve bilimsel sistematik yolunda ilerleyerek dağarcığımıza sürekli bilgi/tecrübe kazandırabilelim. Fakat dağarcığımızı oluşturan verilerin doğruluğu pratiğimizin de doğru gelişmesine yardımcı olup, sonuç olarak doğa üzerine en doğru şekilde bilgilenmemizi ve tecrübe kazanmamızı sağlayacaktır.
     Bushcraft (Doğada Hayatı İdame Disiplini) branşı açısından değerlendirecek olursak; mantarlar alemi doğada insanoğluna gıda kaynağı, mineral kaynağı, ilaç tentürü için farmakolojik içerik vb. konularda nimetler sunan mantarların oluşturduğu yaşam zinciri halkasıdır ki, bir doğada hayatı idamecinin kesinlikle net ve doğru bilgi sahibi olup, bu doğrultuda tatbiki arazi tecrübesini sürekli geliştirmesi gereken bir bushcraft branş konusudur. Bu noktada başvurulması gereken tek ve en doğru kaynak ise Mikoloji bilim dalı temelindeki akademik kaynaklardır. Bushcraft branşı dahilinde kişinin kendisini mantarlar alemi konusunda yetkinleştirmesi için yukarıda bahsedilen bilimsel hassasiyet içerisinde, bilim kaynaklarının dışına çıkmadan sürekli araştırma yaparak teorik dağarcığını geliştirdiği gibi, süreklilik halinde tatbiki arazi yetilerini de geliştirmelidir. (Kişinin kendisini, kulaktan kulağa aktarılan, doğruluğu kesin olmayan, halk dili bilgilerle, deneme/yanılma yoluyla vb. bilim etiğine aykırı sistemlerle gelişigüzel çalışmalarla doğa bilimleri konusunda geliştirmesi mümkün olmadığı gibi, doğada yapacağı en küçük hatada bu durumun karşılığını hayatı ile ödeme durumuna gelebileceği aşikârdır. Doğal yaşam zinciri çok net ve keskin bir işleyiş içerisindedir ki, bu işleyiş içerisinde hata kabul etmez nüanslar yaşam döngüsünün sınırlarını belirlemektedir.)
     Bilimsel araştırma, bilgi edinme açısından izlenecek yol “Bilimsel Literatür” ve “Bilimsel Sistematik” olduğu için, arşivimizin başlıkları altında oluşturulmuş bölümler yine bilimsel sistematik üzerinden değerlendirilerek sunulmaktadır. Hem bu bağlamda, hem de bilim araştırmacısı kişinin en azından temel seviye “Biyoloji” ve “Taksonomi” eğitimi almış olması şarttır. WildPeace Academy arşivimiz dahilinde sunulan veriler veri tabanına kaydedilirken herkesin (her bilinç düzeyinde ve her seviyede) rahatlıkla anlayabileceği dili kullanmaya olabildiğince gayret gösterilmiştir. Sonuç olarak burada bir bilim dalı akademisi veya bir fakülte branşı üzerine eğitim amaçlanmasa da, söz konusu branşımız birçok bilim dalı ve alt dallarının oluşturduğu bilgi ağına ihtiyaç duymaktadır.
     Bu bağlamda, takipçilerimizin, üyelerimizin veya öğrencilerimizin her birisinin sıkılmadan, zorlanmadan inceleme yapabilmesi, bilgi edinebilmesi açısından arşiv sunumlarımızda verileri bilimsel sistematiğin basamaklarını bilimsel sistematik kurallarının izin verdiği düzeyde elimizden geldiğince basitleştirmeler kullanarak, alt başlıkları olabildiğince ana başlıklara taşıyarak sunmaya çalıştık. (Hak verilmelidir ki, herkes bir biyolog, bir bilim insanı vb. düzeyde bilgiye sahip olmayabilir.).
     Örneğin, aşağıda genel anlatımını yapacağımız “Mantarlar Aleminin Sınıflandırılması” konusundaki basamaklandırmaları, ana ve alt başlıkları ele alarak, söz konusu tür bir “İmparator Mantarı (Amanita caesarea)” türü ise, buradaki bilimsel takson basamakları basitçe; Mantarlar Alemi (Fungi) > Basidiomycota Bölümü > Hymenomycetes Sınıfı > Agaricales Takımı > Amanitaceae Familyası (Ailesi) > Amanita Cinsi > caesarea Türü basamaklandırması şeklinde ilerler. Bir mantar türünü basitçe, yöresel adlandırma başlıkları altında arayıp, elde edeceğiniz veriler doğrultusunda değerlendirecek olursanız hataya düşme olasılığınız çok yüksektir. Yöresel adlandırmalar bölgeden bölgeye farklılık gösterebilmektedir. (Örneğin, bir bölgede "Amanita caesarea" türüne imparator mantarı denirken, başka bölgelerde yöre halkı tarafından duvaklıca, gelin mantarı, kral mantarı, yumurta mantarı vb. değişken isimlerle adlandırılabilmektedir. Aynı zamanda aynı yöresel adlandırmalar farklı bölgelerde farklı mantarları da ifade edebilmektedir.) Bu durumdan dolayı, mantar türleri öncelikli olarak bilim dili olan Latince ve ikili adlandırma sistemi dahilinde bilimsel tür isimleri ile incelenmelidirler. (Öncelikli olarak binomial tanımları belirtilmek şartı ile yanında yöresel adlandırılmaları da kullanılabilir. Fakat hataya düşülmemesi açısından binomial tür tanımı kesinlikle öncelikli olarak göz önünde tutulmalıdır.)
     WildPeace Academy arşiv düzenimizde araştırmacının rahat araması/bulması açısından basamaklandırmaları elden geldiğince bilimsel sistematik kurallarının izin verdiği ölçüde basitleştirmeye çalıştık. Bushcraft (Doğada Hayatı İdame Disiplini) branşı gereği mantarlar konusunu özellikle makro mantar türlerini baz alarak arşiv oluşturduk. (Bushcraft branşı gereği, makro mantarlar doğada gıda, ilaç tentürü vb. amaçlarla kullanılabilmeleri açısından mikro mantarlardan daha ön planda tutulmaktadırlar.)

Biyoloji (Canlı Bilimi) :  Genel anlatımı ile canlıları inceleyen bilim dalıdır. Biyoloji bilim dalında çalışmalar yapan bilim insanına ise “biyolog” denir.

Mikoloji (Mantar Bilimi) :  Mikoloji, eski Yunanca “Mycos: Mantar” sözcüğüden türemiş olup, mantarlar alemini, mantarların genetik, biyokimyasal, taksonomi özelliklerini ve onların kullanım alanlarını inceleyen bilim dalıdır. Mikoloji bilim dalında çalışmalar yapan bilim insanına "mikolog" denir.

Taksonomi (Sınıflandırma Bilimi): Yunanca “taksis”(düzenleme) ve “nomos” (yasa, kanun) kelimelerinden türemiş olan “Taksonomi” terimi, canlıların sınıflandırılması ve bu sınıflandırmada kullanılan kural ve prensiplerin bütününü oluşturan sınıflandırma bilimidir.

Bilimsel sınıflandırma birer bilim olarak “Taksonomi” ve “Sistematik” ile ele alınır.


Barış ARISOY