Lactarius sanguifluus Mantarı

Lactarius sanguifluus (Kızıl Kanlıca, Kırmızı Kanlıca)

Lactarius sanguifluus

(Kızıl Kanlıca, Kırmızı Kanlıca)

Bölüm:  Basidiomycota
Sınıf:   Agaricomycetes
Takım:  Russulales
Aile:  Russulaceae

     Yenilebilen (zehirsiz) orta lezzetli bir mantar türüdür. Şapka 5 – 15 cm çapında, genç mantarlarda konveks, gelişmiş mantarlarda ortası çukurlaşarak huni şeklini alır. Şapka üzerinde farklı renk tonlarında meydana gelen konsantrik daireler bulunur. Şapka kenarlara doğru kıvrıktır. Şapka diğer kanlıca türlerine göre daha kızıl tonlardadır. Bazılarında şapka dalgalı yapıda olabilmektedir. Şapka üzeri nemliyken yapışkandır. Rengi turuncunun koyu ve açık tonları ile kızıl renk arasında değişkenlik gösterir. Bu tür herhangi bir yerinden kırıldığı veya zedelendiği noktada hemen kan kırmızısı süt akar. Diğer turuncu Lactarius türlerinde turuncu/sarı tonlarında akan süt, bu türde bariz şekilde kan kırmızısıdır ki, diğer türlerden rahatlıkla ayırt edilmesini sağlar. Bu kırmızı süt rengi kısa bir süre sonra hava ile temasından dolayı yeşil tonlarında renge döner. Birçok bölgede sütünün kan kırmızısı olmasından dolayı zehirli kanlıca olarak değerlendirilip tüketilmemektedir. Hâlbuki, bu tür zehirsiz ve yenilebilir bir türdür. Fakat pişirildiğinde dahi tadının acımsı olmasından kaynaklı olarak pek tercih edilerek tüketilmemektedir. Yenileceği zaman suda haşlanıp suyu döküldükten sonra, bir defa daha haşlanıp suyu dökülerek (iki defa haşlama) tadının acılığı alınarak yenilebilir. Etli kısım turuncu tonlarında renktedir ve sütünden dolayı kesildiğinde kızıla döner. Bu türün kokusu meyve kokusunda olup, çiğ tadı acıdır, yukarıda belirtildiği gibi iki sefer haşlama ve suyu dökülme şartıyla acılığı geçer. Lameller genç mantarlarda daha açık renk tonlarındayken, gelişmişlerde bu renk koyulaşarak şapka renginden daha açık renk olmak şartı ile koyu turuncu/kızıl tonlarda renk alır. Bu türün lamelleri sık yapılıdır. Lactarius cinsinden turuncu süte sahip diğer türlerin birçoğu yenilebilir türlerken, beyaz/kirli sarı tonlarda renkli süte sahip olup, şapka üstü tüylü yapıda olan zehirli Lactarius türleri ile karıştırılmamalıdır. (Lactarius helvus, Lactarius torminosus gibi (L. torminosus bazı kaynaklarda zehirli, bazı kaynaklarda yenilmesi tavsiye edilmeyen tür olarak geçmektedir.)). Sap 3 - 10 x 1,5 - 2,5 cm silindirik yapıda olup, genç bireylerde içi dolu, gelişmiş bireylerde ise içi boş boru şeklindedir. Turuncu / kızıl renkte olup, üzerinde yer yer daha küllü renkte lekeler bulunur. Bu mantar türü yenildikten belli bir süre sonra, idrar rengini koyu sarı veya kırmızı renge çevirmektedir. (Havuca rengini veren "Karoten" maddesini içeren tüm turuncu renkli Lactarius türleri fazla tüketildiğinde kişinin idrarının rengini turuncu veya kırmızı tonlarına çevirebilir. Bu geçici bir durum olup, sağlık problemi olarak algılanmamalıdır.). Bundan dolayı isimlerinden birine “Kanlıca” denilmektedir. Spor rengi parlak kırmızımtırak sarı, tunç, kızıl kahve tonlarındadır. Sonbahar aylarında yetişir. İbreli ağaçların bulunduğu yerlerde, kireçli arazilerde, ladin, göknar altında, çevresinde yetişip,özellikle çamlarla mikoriza oluşturur.