Ateş Sarması Metodu

Ateş Sarması Metodu

Ateş Sarması Metodu

Ateş Sarması Metodu
(Fire Roll)

     Bu ateş yakma metodunda faydalanılacak sistem, sürtünme sonucu oluşan ısıyı artırarak muhafaza etmeye dayanmaktadır. Kullanacağımız ana materyaller, soldaki şekillerde görüldüğü üzere pamuk, odun külü ve sürtünme sağlayabilecek yüzeye sahip iki adet düz yüzeyli satıh.(Genellikle düz yüzeyli ağaç bloklar kullanılmaktadır.). Pamuk yerine alternatif olarak, doğada elde edebileceğiniz bitki pamukcukları, kuru bitki lifleri (tiftiklendirerek) gibi seçenekleri de kullanabilirsiniz. Buradaki anlatımda pamuk kullanılmasının sebebi, sonuca en hızlı şekilde ulaşmamızı sağlayan ana materyal olmasıdır.
     Uygulamada öncelikle tek kat çok ince bir pamuk katmanını soldaki şekilde gösterildiği üzere serin ve ateşliğinizde yaktığınız odunlardan elde edeceğiniz odun külünü bu pamuk katmanının üzerine şekilde gösterildiği gibi, pamuk katmanının her noktasında eşit miktarda yayılacak şekilde serpin. Pamuk katmanı üzerindeki renk, pamuğun beyazından dönerek gri ince bir katman olana kadar odun külünü yüzeye her noktada eşit miktarda yayılacak şekilde serpin. Ardından, pamuk katmanınızı bir ucundan diğer ucuna doğru elinizden geldiğince ince ve fazla sayıda katlar oluşturacak şekilde silindirik şekilde yuvarlama şartıyla rulo haline getirin. Rulo şeklinde yuvarladığınız pamuk katmanınızı avucunuzun içini rulonun üstüne koyarak, düz satıh üzerinde bastırarak yuvarlamaya devam edin. Ruloyu yuvarlarken katlama yönünüze dikkat etmelisiniz ki, yuloyu yuvarlanma yönünün aksi yönde bastırarak yuvarlayacak olursanız rulonuz açılacaktır. Bundan dolayı, her bir ileri yuvarlamadan sonra elinizi bastırmadan rulonusu geri çekin. Yeteri kadar yuvarladığınız rulonuz olabildiğince inceldikten sonra, yine sol alttaki şekilde gösterildiği gibi, bu defa da rulonuzu düz satıh üzerine koyarak diğer bir düz satıhlı tablayı (bir ağaç blok olabilir) rulonuzun üstüne olabildiğince bastırarak aynı yuvarlama işlemini yapmalısınız ki, rulonuz optimumda inceliğe ulaşsın ve sıkıştırılmadan dolayı ağaç dalı gibi sertleşsin. Yeteri kadar yuvarlama sonucu, yeterli düzeyde incelen ve sertleşen küllü pamuk rulonuz artık "ateş fitili" durumuna gelmiş olacaktır. Artık bu ateş fitilinizi sürtünme yolu ile köz elde etmek için kullanabilirsiniz. Çantanızda bu şekilde hazırlanmış küçük fitiller bulundurmanız yanınızda herhangi bir ateşleyici bulunmadığı zamanlarda (çakmağınızı kaybetmiş, magnezyum çubuğunuzu unutmuş olabilirsiniz gibi), bu yöntemden çok daha fazla efor sarf etmeniz gereken yay matkabı, el matkabı, oluk rendesi vb. metotlar yerine size çok enerji harcattırmadan ateşi sunacaktır.
     Şimdi gelelim fitilimizin ateşlenmesine; ateş fitilinizi sol alt şekilde gösterildiği gibi, iki düz satıh arasına koyarak üstteki baskı ve yuvarlama sürgüsü olarak kullandığınız tabla yardımı ile olabildiğince bastırarak (fitili iki yüzey arasında yapabildiğiniz kadar sıkıştırarak), baskıyı hiç azaltmadan ve tablayı hiç yukarı kaldırmadan ileri-geri yuvarlama yoluyla iki yüzey arasında sürtünme sonucu ısı oluşmasını sağlayın. İki yüzey arasında sürtünmeye maruz kalan pamuk rulo üzerinde sürekli artan bir ısı meydana gelecek ve bu ısı pamukla kaynaşmış olan odun külü içerisinde hapsolacaktır. (Biliyoruz ki, odun külü ısıyı muhafaza eder. Örneğin, akşam yanmakta olan bir odunun üstüne odun küllerini serperek gömerseniz, sabah kalktığınızda odunun yanmadığını, fakat köz olarak halen hazırda beklediğinbi görürsünüz.). Sürtünme yolu ile oluşup odun külü yardımıyla ateş fitilinizin içinde hapsolan ısı sizin her ileri geri sürtünme hareketinizde daha da artacaktır. Sonuç olarak yeteri kadar ısı fitilin merkezinde biriktikten sonra ince pamuk liflerinin molekülleri ile tepkimeye girerek yanma işlemini tetikleyecektir. Siz de fitildeki ısıyı parmağınızla dokunarak kontrol edip, yeterli olduğunu düşündüğünüzde fitilin merkezini gözlemleyin. Merkez noktadan yavaş yavaş duman yükseldiğini gördüğünüz anda, sivri uçlu bir malzeme yardımı ile bu noktayı hafifçe delerek oksijenin yanma noktasına daha fazla gitmesini sağlayıp hafif üflemelerle yanmayı tetikleyebilir ve közün oluştuğunu rahatlıkla görebilirsiniz. (Uygun şekilde yeteri kadar sürtünme yaratıldığı takdirde yanma merkezini delip üflemenize dahi gerek kalmadan yanmanın başladığını görebilirsiniz. Fakat, biraz daha fazla beklemeniz gerekecektir.).
     Sonuç olarak elde ettiğiniz közünüzü kuru bitki lifleri, kuru liken, kuru ot, kuş tüyü, kuru bitki pamukçukları gibi ince ve hızlı ateş alabilir özellikteki materyallerden oluşturduğunuz kuş yuvasının (kav yumağı) merkezine yerleştirerek kısa keskin üflemelerle veya elinizle bu yumağı sallayarak oksijen takviyesi yapıp, yanmayı tetikleyerek alevlenmeyi sağlayabilirsiniz.
     Bu sistemde kullanılan odun külünün sistem içerisindeki amacı, yukarıda da belirttiğimiz gibi oluşan ısıyı optimumda muhafaza ederek, fitil merkezinde ısının optimumda birikmesini sağlamaktır. Biliyoruz ki, odun külü çok iyi bir ısı tutucudur. Fakat bu seçenek yerine farklı alternatifler de kullanılabilir. Kuru ince partiküllü toz kahve (Türk Kahvesi gibi), çakmak taşı tozu, bor madeni tozu (ülkemizde çeşitli bölgelerde arazide rastlanabilmektedir), kara veya beyaz barut gibi alternatifler değerlendirilebilir. Fakat, odun külü kullandığınız sisteme göre biraz daha fazla efor sarf etmek ve daha uzun süre sürtünme hareketi yapmak durumunda kalırsınız. En iyi sonuç odun külü ile elde edilip, sıkıştırılmış fitiliniz hazırken ortalama 10-15 saniyelik sürtünme ile közü elde edebilirsiniz.
     (Barut konusunu da kısaca açıklayalım; Barutun karışımında % 70-80 potasyum nitrat (KNO3), % 12-20 odun kömürü, % 3-14 de kükürt bulunur. Potasyum nitrat kömürle kükürtün yanması için gerekli oksijeni sağlarken, kükürt ise barutun kolayca tutuşmasına olanak sağlar. Kömürün yanması sonucu karbondioksit, kükürtün yanması sonucu da kükürtdioksit gazları oluşur. Geriye kalan potasyum karbonat, potasyum sülfat, potasyum sülfür gazlarından yüksek bir basınç açığa çıkar ki, aniden ortaya çıkan bu basınç sıkıştırılmış ortamda etkisini katlı şekilde ortaya koyarak, örneğin ateşli silahlardaki merminin ileri fırlamasını sağlar. Açık havada ve serbest ortamda yakılan barut ile, sıkıştırılmış ortamda ateşlenen barutun etkilerini karşılaştırınız. (Dinamit fitilindeki barut açık ortamda "patlama yapmadan" yanarak ilerlerken, dinamit lokumu içinde sıkıştırılmış baruta temas eden ateşin sıkıştırılmış barutu ateşlemesi sonucu yüksek basınçlı patlama meydana gelir.). Barut kullanarak yapacağınız uygulamada dikkat etmeniz gereken nokta; yeteri kadar ısının fitilin merkezinde oluştuğunu fark ettiğiniz anda odun külü kullanılarak yapılan uygulamadaki gibi merkez noktayı delerek üfleme yapmıyorsunuz ki, yanma gerçekleştiği anda barutun yanması ile çok hızlı bir parlama ve yüksek ısı oluşacağı için yüzünüzün ve elinizin yanması gibi bir durumla karşı karşıya kalmayın. Barut kullanılarak yapılan uygulamada yeterli ısı fitil merkezinde oluştuğu anda, fitilinizi ortadan yavaşça katlayarak (ortalama 45°) kuş yuvasının içine yerleştirip, kuş yuvasını da tutuşturmak istediğiniz ateşliğinizin merkezinde bulunan kuru çalı-çırpı, odun vs. yakıtlarının merkezine bırakın. Kısa süre içinde çok hızlı bir parlama ile fitilin yandığını ve hızlı bir yanma şekliyle önce içinde bulunduğu kuş yuvasını, sonra da merkezinde bulunduğu odun, çalı-çırpı yumağını tutuşturduğunu göreceksiniz. (Yer belirtmede kullanılan,yardım işaret fişekleri (SOS Fişekleri) sisteminde kullanılan da bu sistemde anlattığımız uygulamaya eşdeğer bir özellik taşır. Aradaki fark, birisinde birebir kimyasal veya mekanik ateşleyici ve renklendirici(kolay görüntü vermek için dumana parlak renk veren ve dumanlama yapan yanıcı boya) bulunurken, diğerinde ateşleyici olarak sürtünme sonucu elde ettiğimiz ısıyı kullanırız.)Aynı zamanda bu metot içerisinde belirttiğimiz bor madeni tozu, çakmak taşı tozu, kuru toz kahve, barut gibi alternatifler bire bir uygulama dahilinde denenerek başarılı sonuç elde edilmiştir.)
Uygulamanın detaylarını görsellerin altındaki anlatım videomuzdan izleyebilirsiniz.